Đề thi khảo sát môn Ngữ Văn Lớp 9 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Thạch Bàn

Nội dung text: Đề thi khảo sát môn Ngữ Văn Lớp 9 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Thạch Bàn

1. TRƯỜNG THCS THẠCH BÀN ĐỀ THI KHẢO SÁT VÒNG 2 NĂM HỌC 2018 - 2019 MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 9 Thời gian: 120 phút Ngày: 23/5/2019 Phần I (6.0 điểm): Một nhà thơ đã viết mở đầu bài thơ của mình như sau: “Quê hương anh nước mặn, đồng chua Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá. Anh với tôi đôi người xa lạ Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau, Súng bên súng, đầu sát bên đầu, Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ. Đồng chí!” 1. Đoạn thơ trên được trích từ bài thơ nào? Của ai? Trình bày hoàn cảnh sáng tác của bài thơ 2. Hãy chép lại câu thơ khác trong bài thơ cũng có hình ảnh “súng”, “đầu” và nêu cảm nhận về câu thơ đó. 3. Hãy viết một đoạn văn quy nạp khoảng 12 câu trình bày cảm nhận của em về cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính bộ đội cụ Hồ trong đoạn thơ trên. Trong đó có sử dụng câu nghi vấn và thành phần phụ chú (Gạch chân và chú thích). Phần II (4 điểm): Đây là một đoạn trích trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long: “ - Ta thỏa thuận thế này. Chuyện dưới xuôi, mươi ngày nữa trở lại đây, tôi sẽ kể anh nghe. Tôi sẽ trở lại, danh dự đấy. Tôi cũng muốn biết cái yên lặng lúc một giờ sáng chon von trên cao nó thế nào. Bây giờ có cả ba chúng ta đây, anh hãy kể chuyện anh đi. Sao người ta lại bảo anh là người cô độc nhất thế gian? Rằng anh “thèm” người lắm?” 1. Cụm từ “ba chúng ta” dùng để chỉ những nhân vật nào trong truyện? Tại sao “cái yên lặng lúc một giờ sáng chon von trên cao” lại được nhắc đến? 2. Nhân vật được hỏi có đúng là “người cô độc nhất thế gian” và “thèm người lắm” không? Tại sao? 3. Từ nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích cùng những hiểu biết xã hội, em hãy viết đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy thi trình bày suy nghĩ của em về câu nói của Platon: “Chiến thắng bản thân là chiến thắng hiển hách nhất”. HẾT
2. Phần I (6 điểm) Câu 1 - Tác phẩm: Đồng chí 0,25 đ (1,25 đ) - Tác giả: Chính Hữu 0,25 đ - Hoàn cảnh sáng tác 0.75 đ Câu 2 * HS chép chính xác câu thơ theo bản in SGK Văn 9, tập 1, nxb 0,25 (1,25 đ) GD (Chép sai bất kì lỗi nào sẽ không cho điểm) * HS có những cách cảm nhận riêng (có thể trình bày bằng đoạn 0,25 đ văn ngắn hay gạch đầu dòng) song cần đảm bảo yêu cầu sau: * Những hình ảnh đó bắt nguồn từ thực tế chiến đấu, gợi nhiều sự 0,25 đ liên tưởng phong phú sâu xa: + Súng và trăng hay chính là chất thép và chất trữ tình; là thực 0,25 đ tại và mơ mộng; là khốc liệt và thanh bình; là chiến sĩ và thi sĩ + Súng và trăng còn được coi là biểu tượng của thơ ca kháng 0,25 đ chiến nền thơ ca kết gợp giữa hiện thực và lãng mạn . Câu 3 HS có cách cảm nhận khác nhau nhưng phải đảm bảo được các (3,5 đ) yêu cầu sau * Về Hình thức: - Đoạn văn theo cách lập luận qui nạp khoảng 12 câu; có sự liên 0,5 đ kêt; không mắc lỗi về dùng từ, đặt câu thông thường. - Yêu cầu tiếng Việt: câu nghi vấn và thành phần phụ chú 0,5 đ * Về nội dung: HS khai thác các tín hiệu về nghệ thuật trong văn bản (sử dụng 1.25 đ thành ngữ, những câu thơ hàm súc mang tính biểu tượng, khái quát cao, những câu thơ đối sánh nhau, câu đặc biệt ) để làm rõ chủ đề sau: - Cơ sở của tình đồng chí: 1.25 đ + Tình đồng chí, đồng đội bắt nguồn sâu xa từ sự tương đồng về cảnh ngộ xuất thân nghèo khó, cùng giai cấp xuất thân, từ đồng cảnh, thành đồng ngũ. + Tình đồng chí nảy sinh từ sự chung lí tưởng và mục đích, nhiệm vụ chiến đấu. + Tình đồng chí, đồng đội nảy nở và ngày càng gắn bó trong sự chan hoà, chia sẻ mọi gian lao, thiếu thốn của cuộc chiến.
3. Phần II (4 điểm) - Cụm từ “ba chúng ta” dùng để chỉ: Ông họa sĩ, anh thanh niên 0,5 đ làm công tác khí tượng và cô kĩ sư. - Ông họa sĩ nhắc đến “cái yên lặng lúc một giờ sáng chon von 0,5 đ trên cao” vì ông đã bối rối và bắt gặp điều mình ao ước được Câu 1 biết: (1.0 đ) + Một giời sáng gợi ra hoàn cảnh làm việc đầy khó khăn của anh thanh niên. + Anh thanh niên là người rất có trách nhiệm với công việc; một người đầy nghị lực * Nhân vật được hỏi vừa đúng lại vừa chưa đúng là “người cô 0,5 đ độc nhất thế gian”: + Đúng: Anh thanh niên còn rất trẻ, làm việc ở môt nơi rất xa xôi, hẻo Câu 2 lánh; phải đối mặt với nỗi cô đơn (1.0 đ) + Không đúng: Anh rất yêu nghề, coi công việc là bạn * Đúng là anh thanh niên “thèm người lắm”: 0, 5 đ Sống và làm việc ở nơi rất ít người qua lại vậy nên anh rất muốn được gặp và giao lưu, trò chuyện với những ai lên Sa Pa - Hình thức: 0,5 + Đúng hình thức, bố cục của đoạn văn, đảm bảo có độ dài 2/3 trang giấy thi + Trình bày rõ ràng, diễn đạt trôi chảy, có cảm xúc, liên kết chặt chẽ, không mắc lỗi sai về chính tả, diễn đạt. - Nội dung: 1,5 HS có thể viết theo cách riêng của mình song cần đảm bảo các Câu 3 ý cơ bản sau: (2.0 đ) + Giải thích khái niệm “chiến thắng”, “chiến thắng bản thân” + Vì sao chiến thắng bản thân là chiến thắng hiển hách nhất? + Chứng minh, khẳng định tính đúng đắn của câu nói (dẫn chứng) + Phê phán lối sống dễ dãi, buông thả thiếu nghiêm khắc với bản thân + Bài học nhận thức và hành động, liên hệ bản thân * Lưu ý: Khuyến khích HS có những suy nghĩ riêng, tuy nhiên phải hợp lí, thuyết phục. Không cho điểm đoạn văn có suy nghĩ lệch lạc, tiêu cực. Nếu đoạn văn quá dài, quá ngắn hoặc nhiều đoạn trừ 0,5 điểm