Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh môn Sinh học Khối 9 - Năm học 2017-2018

Nội dung text: Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh môn Sinh học Khối 9 - Năm học 2017-2018

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH THANH HÓA NĂM HỌC 2017-2018 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn thi: Sinh học - Lớp 9 THCS Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề) Số báo danh Ngày thi:10 tháng 3 năm 2018 Đề thi có 02 trang, gồm 09 câu. Câu 1 (2,5 điểm): Một tế bào sinh dục chứa cặp gen dị hợp dài 5100 A0 nằm trên một cặp NST tương đồng. Gen trội (B) nằm trên NST thứ nhất có 1200 Ađênin, gen lặn (b) nằm trên NST thứ hai có 1350 Ađênin. a) Tính số lượng từng loại nuclêôtit của mỗi gen. b) Khi tế bào ở vào kì giữa của lần phân chia thứ nhất của phân bào giảm phân, số lượng từng loại nuclêôtit của các gen đó trong tế bào bằng bao nhiêu? c) Khi tế bào kết thúc lần phân chia thứ nhất trong phân bào giảm phân thì số lượng từng loại nuclêôtit của các gen trong mỗi tế bào con bằng bao nhiêu? Câu 2 (2,5 điểm): a) Nguyên tắc khuôn mẫu được thể hiện như thế nào trong các cơ chế di truyền ở cấp độ phân tử? b) Điều gì sẽ xảy ra nếu nguyên tắc bổ sung bị vi phạm trong quá trình nhân đôi ADN và tổng hợp mARN? Giải thích. Câu 3 (2,0 điểm): a) Phân biệt đột biến gen và đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể. b) Đột biến nhiễm sắc thể liên quan đến cặp nhiễm sắc thể số 21 ở người gồm những dạng nào và gây ra hậu quả gì? Câu 4 (2,0 điểm): Theo dõi quá trình giảm phân của 9 tế bào sinh trứng ở một cá thể, người ta thấy trong các thể định hướng được tạo ra có 81 nhiễm sắc thể đơn. Biết rằng, mỗi cặp nhiễm sắc thể đều gồm 2 chiếc có cấu trúc khác nhau. a) Xác định bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội (2n) của loài. b) Thực tế, từ 9 tế bào trên có thể thu được nhiều nhất là bao nhiêu loại trứng và thể định hướng? Ít nhất là bao nhiêu loại trứng và thể định hướng? Câu 5 (2,0 điểm): a) Một gia đình nông dân mua hạt giống rau đạt tiêu chuẩn tốt, có năng suất cao từ một vùng khác về trồng nhưng sau khi nảy mầm thì cây con đồng loạt có biểu hiện sinh trưởng chậm, năng suất thấp. Hiện tượng gì đã xảy ra với rau giống của gia đình nông dân này? Giải thích. b) Nêu các tính trạng nổi bật và hướng sử dụng của giống bò sữa Hà Lan. 1
2. Câu 6 (2,5 điểm): Sơ đồ dưới đây cho thấy phả hệ 3 đời ghi lại sự di truyền của hai tính trạng đơn gen là tóc quăn, thuận tay trái; các tính trạng tương ứng là tóc thẳng, thuận tay phải. P: Nam tóc thẳng, thuận tay phải 1 2 3 4 :: Nữ tóc thẳng, thuận tay phải Nam tóc thẳng, thuận tay trái F 1: Nữ tóc thẳng, thuận tay trái 9 5 6 7 8 10 Nam tóc quăn, thuận tay phải F2: Nữ tóc quăn, thuận tay phải 11 12 Nữ tóc quăn, thuận tay trái a) Những người nào trong phả hệ có thể xác định được chắc chắn kiểu gen? b) Nếu cặp vợ chồng 8 - 9 quyết định sinh thêm người con thứ ba thì xác suất để đứa con này là con trai có tóc quăn và thuận tay trái là bao nhiêu? Biết rằng, gen trội là trội hoàn toàn, các gen nằm trên các nhiễm sắc thể thường khác nhau và không xảy ra đột biến mới. Câu 7 (2,5 điểm): Ở một loài thực vật, khi lai cây thuần chủng thân cao, hoa đỏ với cây thân thấp, hoa trắng được F1 đều có thân cao, hoa đỏ. Cho F1 giao phấn với một cây chưa biết kiểu gen thì thu được F2 gồm 2368 cây thân cao, hoa đỏ và 789 cây thân thấp, hoa đỏ. a) Xác định kiểu gen của cây F1 và cây đem lai. Biết mỗi gen quy định một tính trạng. b) Có thể dùng phép lai nào để xác định chính xác kiểu gen của cây F1? Câu 8 (1,5 điểm): a) Trong tự nhiên, các cá thể cùng loài có xu hướng sống tập trung thành từng nhóm, điều này có ý nghĩa gì? b) Có hai loài cá: loài cá cơm phân bố phổ biến ở vùng biển ôn đới châu Âu và loài cá miệng đục sống trong các rạn san hô vùng biển nhiệt đới. Trong hai loài trên loài nào rộng nhiệt hơn? Vì sao? Câu 9 (2,5 điểm): Hình bên mô tả lưới thức ăn của một quần xã sinh vật thuộc hệ sinh thái đồng cỏ. a) Liệt kê những loài (nhóm loài) có trong lưới thức ăn. b) Hãy sắp xếp các loài (nhóm loài) trong lưới thức ăn theo từng thành phần của hệ sinh thái. c) Trong chuỗi thức ăn dài nhất, chim ăn thịt cỡ lớn (chim ưng) thuộc bậc dinh dưỡng cấp mấy? d) Loài nào trong số các loài động vật của lưới thức ăn này có số lượng cá thể ít nhất? Vì sao? HẾT 2