Đề kiểm tra học kì II môn Ngữ văn 9 - Năm học 2020-2021 (Kèm hướng dẫn chấm)

Nội dung text: Đề kiểm tra học kì II môn Ngữ văn 9 - Năm học 2020-2021 (Kèm hướng dẫn chấm)

1. PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO ĐỀ KIỂM TRA HKII NĂM HỌC 2020-2021 TẠO THỊ XÃ NINH HÒA Môn: NGỮ VĂN 9 BẢNG CHÍNH Thời gian làm bài: 90 phút (Không tính thời gian phát đề) I. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN (3,00 điểm) Đọc đoạn trích và thực hiện các yêu cầu dưới đây: “ Đọc sách vốn có ích riêng cho mình, đọc nhiều không thể coi là vinh dự, đọc ít cũng không phải là xấu hổ. Đọc ít mà đọc kĩ, thì sẽ tập thành nếp suy nghĩ sâu xa, trầm ngâm tích lũy, tưởng tượng tự do đến mức làm đổi thay khí chất; đọc nhiều mà không chịu nghĩ sâu, như cưỡi ngựa qua chợ, tuy châu báu phơi đầy, chỉ tổ làm cho mắt hoa ý loạn, tay không mà về. Thế gian có biết bao người đọc sách chỉ để trang trí bộ mặt, như kẻ trọc phú khoe của, chỉ biết lấy nhiều làm quý. Đối với việc học tập, cách đó chỉ là lừa mình dối người, đối với việc làm người thì cách đó thể hiện phẩm chất tầm thường, thấp kém.” (Ngữ văn 9, Tập hai - NXB Giáo dục 2020, trang 5) Câu 1 (0,50 điểm). Đoạn văn trên trích trong văn bản nào? Tác giả? Câu 2 (0,50 điểm). Tìm thành phần khởi ngữ có trong câu văn sau đây: “Đối với việc học tập, cách đó chỉ là lừa mình dối người, đối với việc làm người thì cách đó thể hiện phẩm chất tầm thường, thấp kém.” Câu 3 (1,00 điểm). Xác định thái độ của tác giả được gửi gắm vào câu văn: “Thế gian có biết bao người đọc sách chỉ để trang trí bộ mặt, như kẻ trọc phú khoe của chỉ biết lấy nhiều làm quý.” Câu 4 (1,00 điểm). Từ lời bàn của tác giả trong đoạn văn trên, em rút ra được điều gì về phương pháp đọc sách cho riêng mình? II. TẬP LÀM VĂN (7,00 điểm) Câu 1 (2,00 điểm). Viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) bàn về tầm quan trọng của tinh thần tự học. Câu 2 (5,00 điểm). Vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước qua nhân vật Phương Định trong tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê. HẾT HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA HỌC KÌ II NĂM HỌC 2020-2021 MÔN NGỮ VĂN LỚP 9 Nội dung Điểm A. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN (3,00 điểm) Câu 1. 0,50 - Văn bản: “Bàn về đọc sách”. 0,25
2. - Tác giả: Chu Quang Tiềm. 0,25 Câu 2. Thành phần khởi ngữ: 0,50 - việc học tập 0,25 - việc làm người 0,25 Câu 3. Thái độ của tác giả: 1,00 Câu nói thể hiện thái độ phê phán (mỉa mai, châm biếm) những người đọc sách chỉ để trang trí bộ mặt, đọc sách chỉ biết đọc số lượng mà không chú trọng vào chất lượng của sách Câu 4. Học sinh có thể thu hoạch được các phương pháp đọc sách cho riêng mình, đảm bảo 1,00 tính hợp lí. Một số gợi ý: - Biết chọn sách khi đọc; 0.25 - Có mục đích đúng khi đọc sách; 0.25 - Có kế hoạch đọc sách; 0.25 - Đọc thật kĩ; 0.25 II. TẬP LÀM VĂN (7,00 điểm) Câu 1. Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về tầm quan trọng của tinh thần tự học. 2,00 a) Yêu cầu về chung: - Bài làm đảm bảo thể thức đoạn văn; 0,25 - Xác định đúng vấn đề nghị luận: tầm quan trọng của tinh thần tự học. 0,25 - Cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng, mới mẻ về vấn đề nghị luận; 0,25 - Đảm bảo chuẩn xác chính tả, dùng từ, đặt câu 0,25 b) Yêu cầu về nội dung: Học sinh có thể trình bày suy nghĩ riêng của mình về vấn đề cần nghị luận nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau: - Tự học giúp con người thu được nhiều lợi ích về kiến thức, kĩ năng mang tính bền vững; 0,25 mang đến cho con người niềm vui của sựkhám phá; - Tự học giúp con người hoàn thiện mình về nhân cách, phẩm chất, ý chí; 0,25 - Tự học mang lại nhiều cơ hội tốt đẹp; người có tinh thần tự học sẽ dễ có được thành công 0,25 trong cuộc sống; - Dẫn chứng 0,25 Câu 2. Vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ qua nhân vật 5,00 Phương Định trong “Những ngôi sao xa xôi” (Lê Minh Khuê). 1. Yêu cầu chung: 1,00 - Bài làm đảm bảo cấu trúc của một bài nghị luận văn học: có mở bài, thân bài, kết bài. 0,25 - Xác định đúng vấn đề nghị luận: Vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến 0,25 chống Mĩ qua việc phân tích nhân vật Phương Định trong truyện “ Những ngôi sao xa xôi” (Lê Minh Khuê). - Sáng tao: Cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng, mới mẻ, phù hợp với văn bản; 0,25
3. - Đảm bảo chuẩn xác về chính tả, dùng từ, đặt câu 0,25 2. Yêu cầu cụ thể: (dàn bài gợi ý) 4,00 a) Mở bài: Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm và nhân vật Phương Định: 0,25 - Lê Minh Khuê nhà văn nữ chuyên viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ nơi tuyến đường Trường Sơn trong những năm chống Mĩ. Bà từng tham gia lực lượng TNXP. - Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” viết năm 1971, là tác phẩm đầu tay của bà. - Phương Định là hình tượng tiêu biểu cho vẻ đẹp tuổi trẻ Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mỹ. b) Thân bài: 3,50 b.1. Phân tích nhân vật Phương Định để thấy được vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong 2,75 thời kháng chiến chống Mỹ: * Vẻ đẹp về lí tưởng sống cao đẹp; tinh thần dũng cảm, trách nhiệm cao với công việc; 1,00 không sợ gian khổ, hi sinh thể hiện qua nhân vật Phương Định: - Rời ghế nhà trường phổ thông, Phương Định xung phong ra mặt trận, cùng thể hệ của mình nguyện dâng hiến cho đất nước. - Chấp nhận hoàn cảnh sống khắc nghiệt, công việc nguy hiểm ở chiến trường một cách giản dị và cho là có cái thú riêng (phân tích, dẫn chứng) - Tinh thần lạc quan thể hiện rõ qua cái nhìn của Phương Định về công việc, chiến tranh và cái chết (phân tích, dẫn chứng) - Cuộc sống nơi chiến trường luôn đối mặt với thử thách, nguy hiểm và cái chết đã tôi luyện ở Phương Định lòng quả cảm, không sợ hi sinh. Tâm lí Phương Định trong một lần phá bom được miêu tả rất cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác. (phân tích, dẫn chứng) * Vẻ đẹp của tâm hồn trẻ trung, hồn nhiên, yêu đời; nhạy cảm, hay mơ mộng thể hiện 1,00 qua nhân vật Phương Định: - Là con gái Hà Nội, đã từng có một thời học sinh vô tư, hồn nhiên (phân tích, dẫn chứng) - Xinh đẹp, nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình (phân tích, dẫn chứng) - Hay mơ mộng và thích ca hát (phân tích, dẫn chứng) * Vẻ đẹp của tinh thần đoàn kết, yêu mến, gắn bó với đồng đội thể hiện qua nhân vật 0,75 Phương Định: - luôn yêu thương trìu mến và quan tâm đến đồng đội (phân tích, dẫn chứng) - dành tình yêu và niềm cảm phục cho tất cả những chiến sĩ (phân tích, dẫn chứng) b.2. Đánh giá chung: 0,75 - Những đặc sắc về nghệ thuật của truyện: Truyện sử dụng vai kể là nhân vật chính, có cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ sinh động, trẻ trung và đặc biệt thành công về nghệ thuật 0,25 miêu tả tâm lí nhân vật - Suy nghĩ về vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ: Nhân vật Phương Định mang những vẻ đẹp tiêu biểu của tuổi trẻ Việt Nam trong những năm tháng chống Mỹ: 0,25 dũng cảm, lạc quan, yêu đời, trẻ trung, sống có lí tưởng Đó chính là sức mạnh để con người Việt Nam vượt qua bao khó khăn thử thách, chiến thắng mọi thế lực ngoại xâm.
4. - Liên hệ với bản thân và vai trò của tuổi trẻ hiện nay trong việc bảo vệ đất nước. 0,25 c) Kết bài: Khẳng định vấn đề nghị luận. 0,25 1. Do đặc trưng của môn Ngữ văn, bài làm của học sinh cần được đánh giá tổng quát, tránh đếm ý cho điểm. a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Mở bài : nêu được vấn đề. Thân bài: triển khai được vấn đề. Kết bài: kết luận được vấn đề. b. Chính tả, ngữ pháp: đảm bảo các quy tắc về chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt. 4. Không cho điểm cao 2. Chỉ cho điểm tối đa theo thang điểm với những bài viết đáp ứng đầy đủ những yêu cầu đã nêu ở mỗi câu, đồng thời phải diễn đạt lưu loát, có cảm xúc. 3. Khuyến khích những bài viết có sáng tạo. Bài viết có thể không giống hoàn toàn đáp án, có những ý ngoài đáp án, nhưng phải có căn cứ xác đáng và lí lẽ thuyết phục.đối với những bài chỉ nêu chung chung, sáo rỗng. 5. Nếu học sinh chỉ nêu được vẻ đẹp của nhân vật nhưng không phân tích và không chứng minh thì bài làm đạt tối đa 2,50 điểm. oOo