Đề thi học sinh giỏi môn Giáo dục công dân Lớp 8 - Năm học 2018-2019

Nội dung text: Đề thi học sinh giỏi môn Giáo dục công dân Lớp 8 - Năm học 2018-2019

1. PHÒNG GD&ĐT CAM LỘ KÌ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN Năm học 2018 – 2019 ĐỀ CHÍNH THỨC Khóa ngày: 24/10/2018 Môn thi: Giáo dục công dân 8 Thời gian: 120 phút (không kể thời gian phát đề) Câu 1: (3.0 điểm) Em hiểu thế nào là tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác? Theo em, Việt Nam đã có những đóng góp gì đáng tự hào vào nền văn hóa thế giới? Chúng ta có cần phải tôn trọng, học hỏi và tiếp thu những thành tựu của các nước trong khu vực và trên thế giới không? Vì sao? Câu 2: (5.0 điểm) a. Thế nào là quyền tự do ngôn luận? Pháp luật nước ta quy định như thế nào về quyền tự do ngôn luận của công dân? Theo em, những hành vi nào là vi phạm pháp luật khi sử dụng quyền tự do ngôn luận? b. Cho tình huống sau: An và Bình tranh luận với nhau về chủ đề quyền tự do ngôn luận của công dân. An cho rằng: Tự do ngôn luận nghĩa là muốn nói gì là tùy ý thích của mình. Bình phản đối: Cậu nói thế không được. Tự do cũng phải tuân theo kỉ luật và pháp luật chứ. An nói: Nếu phải tuân theo kỉ luật và pháp luật thì còn gọi gì là tự do nữa. Em hãy vận dụng kiến thức đã học để giúp Bình giải thích với An. Câu 3: (5.0 điểm) Khi sinh con, hươu mẹ không nằm mà lại đứng; và như vậy hươu con chào đời bằng một cú rơi hơn 3m xuống đất và nằm ngay đơ. Rồi hươu mẹ làm một việc kỳ lạ: đá hươu con cho đến khi nào chú ta chịu đứng dậy mới thôi. Khi hươu con mỏi chân và nằm, hươu mẹ lại thúc chú đứng lên. Đến lúc hươu con đã thực sự đứng được, hươu mẹ lại đẩy chú ngã xuống để chú phải nỗ lực tự mình đứng dậy lần nữa. Điều này nghe có vẻ lạ với chúng ta, nhưng lại thực sự cần thiết cho hươu con bởi vì hươu con cần phải tự đứng được để có thể tồn tại với bầy đàn, nếu không hươu con sẽ trơ trọi với cuộc đời và trở thành miếng mồi ngon cho thú dữ. (Trích Bài học từ hươu cao cổ) Đoạn trích trên nói về phẩm chất đạo đức nào đã học? Hãy nêu hiểu biết của em về phẩm chất đạo đức đó? Em có suy nghĩ gì về sự biểu hiện của phẩm chất đó ở giới trẻ Việt Nam hiện nay? Câu 4: (3.0 điểm) Hà 13 tuổi, ở cạnh nhà Hà là nhà bé Tuấn. Bố bé Tuấn thường xuyên say rượu, mỗi lần uống say lại đánh đập bé. Hà rất thương bé Tuấn nên có ý định tố cáo hành vi đó của bố bé với cơ quan công an, nhưng Huệ, bạn Hà can ngăn và nói: "Mình còn nhỏ, làm gì có quyền được tố cáo người khác, với lại chuyện này là chuyện của người ta mà". a. Hành vi đánh đập con của bố bé Tuấn đã vi phạm quyền và nghĩa vụ gì của cha mẹ đối với con cái? b. Em có đồng ý với ý kiến của Huệ không? Vì sao? c. Nếu em là người chứng kiến hoàn cảnh của bé Tuấn, em sẽ làm gì? Câu 5: (5đ)Nghị luận xã hội về biến đổi khí hậu Hết (Thí sinh không được sử dụng tài liệu)
2. PHÒNG GD&ĐT CAM LỘ HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN Năm học 2018 – 2019 Khóa ngày: 24 /10/2018 Môn thi: Giáo dục công dân 9 Câu 1: (5.0 điểm) Nội dung yêu cầu Điểm - Tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác là tôn trọng chủ quyền , lợi ích và nền văn hóa của các dân tộc; luôn tìm hiểu và tiếp thu những điều tốt đẹp trong nền kinh 0.75 tế,văn hóa, xã hội của các dân tộc; đồng thời thể hiện lòng tự hào dân tộc chính 0.75 đáng của mình. - Những đóng góp của VN vào nền văn hóa thế giới: + Trải qua nhiều năm gây dựng và phát triển, nước ta đã có những đóng góp to lớn và tự hào đối với nền văn hóa thế giới như kinh nghiệm chống giặc ngoại xâm, 0.5 truyền thông đạo đức, phong tục tập quán, giá trị văn hóa nghệ thuật + Đóng góp những quần thể di sản văn hóa nổi tiếng Dẫn chứng 0.5 0.5 - Chúng ta cần phải tôn trọng, học hỏi và tiếp thu những thành tựu của các nước 0.5 trong khu vực và trên thế giới, vì: + Ở mỗi dân tộc sẽ có những nền kinh tế - văn hóa khác nhau. Khi chúng ta tôn 0.75 trọng họ điều đó đồng nghĩa với việc họ cũng phải tôn trọng lại chúng ta. + Những thành tựu của nước khác sẽ là điều kiện để chúng ta, học hỏi, tiếp thu những tinh hoa mới, làm giàu cho đất nước, giúp đất nước phát triển. + Nước ta là nước đang còn nghèo nàn và lạc hậu, vì vậy, cần phải học hỏi các nước khác. 0.75 Tổng điểm 5.0 Câu 2: (6.0 điểm) Nội dung yêu cầu Điểm a. Khái niệm quyền tự do ngôn luận: - Quyền tự do ngôn luận là quyền của công dân được tham gia bàn bạc, thảo 0.75 luận và góp ý kiến vào những vấn đề chung của đất nước, của xã hội. - Các hành vi sử dụng quyền tự do ngôn luận trái pháp luật: + Lợi dụng tự do ngôn luận để vu khống, vu cáo làm hại đến người khác. 0.5 + Xuyên tạc sự thật, tiết lộ bí mật Nhà nước, kích động, xúi giục, phá hoại, 0.5 chống lại lợi ích quốc gia, tập thể và của công dân. - Pháp luật nước ta quy định về quyền tự do ngôn luận của công dân: + Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, có quyền được thông tin 0.5 theo quy định của pháp luật. + Công dân sử dụng quyền tự do ngôn luận trong các buổi họp ở cơ sở, trên 0.5
3. các phương tiện thông tin đại chúng, kiến nghị với đại biểu quốc hội, hội đồng nhân dân trong dịp tiếp xúc cử tri + Sử dụng quyền ngôn luận đúng pháp luật để phát huy tính tích cực và 0.5 quyền làm chủ của công dân, góp phần xây dựng nhà nước, quản lí xã hội. b. Giải thích giúp Bình: Tự do ngôn luận không có nghĩa là muốn nói gì thì 0.5 nói, vì: * Tập thể, xã hội sẽ rối loạn. 0.75 * Mọi hoạt động không thể thống nhất hành động. 0.75 * Không phù hợp với lợi ích chung. 0.75 Tổng điểm 6.0 Câu 3: (6.0 điểm) Nội dung yêu cầu Điểm - Bài học từ đoạn trích: tính tự lập 0.5 - Tự lập: + Khái niệm: Tự lập là tự làm lấy, tự giải quyết công việc của mình, tự lo 1.0 liệu, tạo dựng cho cuộc sống của mình, không trông chờ, dựa dẫm phụ thuộc vào người khác. + Biểu hiện: Tự tin, bản lĩnh, vượt khó khăn, gian khổ, có ý chí nỗ lực phấn 0.5 đấu, kiên trì. + Ý nghĩa: +) Gặt hái được nhiều thành công 0.5 +) Được mọi người kính trọng và nể phục 0.5 - Biểu hiện của tính tự lập ở thanh, thiếu niên Việt Nam hiện nay. 3.0 Học sinh đưa ra ý kiến, phân tích hợp lí thì giáo viên cho điểm. Tổng điểm 6.0 Câu 4: (3.0 điểm) Nội dung yêu cầu Điểm a. Hành vi đánh đập con của bố bé Tuấn là vi phạm quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đối với con cái: - Cha mẹ có nghĩa vụ và quyền thương yêu, trông nom, nuôi dưỡng, chăm 1.0 sóc con cái. - Cha mẹ không được ngược đãi, hành hạ, xúc phạm con. b. Không đồng ý với ý kiến của Huệ, vì: Mọi công dân đều có quyền tố cáo những việc làm trái pháp luật, gây thiệt 1.0 hại hoặc đe dọa gây thiệt hại tới lợi ích Nhà nước hay lợi ích của công dân. c. Nếu là người chứng kiến hoàn cảnh của bé Tuấn: - Giải thích để bố bé Tuấn hiểu việc đánh đập con là vi phạm pháp luật. 1.0 - Tố cáo hành vi trái pháp luật của bố bé Tuấn với cơ quan có thẩm quyền. * Ngoài những gợi ý trong đáp án, học sinh đưa ra những ý kiến khác phù hợp thì giáo viên cho điểm.
4. Tổng điểm 3.0 Đề bài : Nghị luận xã hội về biến đổi khí hậu Hiện nay khi cuộc sống của con người ngày càng phát triển, những hoạt động của con người tác động đến môi trường, đến khí hậu dẫn đến tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu. Biến đổi khí hậu là vấn đề của cả thế giới, và đó là thách thức lớn đối với loại người. Vậy biến đổi khí hậu là gì? Diễn biến của nó như thế nào? Biến đổi khi hậu chính là quá trình thay đổi của thời tiết, khí hậu, có thể là do con người hoặc thiên nhiên gây ra. Những biểu hiện cụ thể mà chúng ta vẫn thường nghe đến chính là hiện tượng trái đất không ngừng nóng lên, hiệu ứng nhà kính, hiện tượng băng tan Biến đổi khí hậu đang ngày càng trở thành vấn đề “nóng” ở mỗi quốc gia. Hằng năm chúng ta vẫn nhận ra từng dấu hiệu nhỏ của nó qua việc trái đất nóng lên, sức nóng đến ngột ngạt. Vậy nguyên nhân do đâu. Ngày nay con người với những phát minh khoa học kĩ thuật hiện đại, có nhiều cống hiến cho nhân loại nhưng chính những điều đó đã ảnh hưởng hưởng nhỏ đến môi trường như ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước, ô nhiễm tiếng ồn Chính con người đang lặng lẽ thay đổi khí hậu mà không biết. Hằng năm ở mỗi quốc gia có rất nhiều cảnh báo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự biến đổi khí hậu như tỉ lệ gia tăng dân số một cách khủng khiếp, dịch bệnh tràn lan, môi trường bị suy thoái trầm trọng. Tất cả đều nằm ở ý thức của con người. Họ đang phá hủy chính cuộc sống mà họ tốn công xây dựng một cách “giấu mặt” như vậy. Thực trạng này thật đáng buồn nhưng mà chưa thể có phương án giải quyết cụ thể. Biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của con người. Những năm trở lại đây trên thế giới xuất hiện nhiều thiên tai như bão lũ, sóng thần, động đất, phun trào núi lửa một cách dày đặc. những hiện tượng đó đã gây ra bao nhiêu đau thương và mất mát cho con người. Hơn hết có một điều mà có lẽ ai cũng nhận ra chính là sự xuất hiện của nhiều căn bệnh lạ. Đó cũng là do thời tiết đã và đang chuyển biến khiến dịch bệnh phát sinh.
5. Có lẽ nhiều người nghĩ rằng chuyện biến đổi khí hậu là chuyện của quốc gia, chúng ta không thể giải quyết được. Nhưng điều đó hoàn toàn sai lầm, vì hành động của mỗi cá nhân cụ thể sẽ quyết định đến việc ảnh hưởng biến đổi khí hậu. Nhận ra được tác hại vô cùng to lớn của biến đổi khí hậu, các cơ quan chức năng cần có trách nhiệm tuyên truyền, vận động mọi người có ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ chính cuộc sống của mình ngày càng tốt đẹp * Lưu ý: - Ngoài những gợi ý trong đáp án, học sinh đưa ra những ý kiến khác hợp lí thì giáo viên linh hoạt cho điểm. - Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được yêu cầu về cả kiến thức và diễn đạt.