Bài giảng Khoa học tự nhiên 7 (Cánh diều) - Sinh học - Bài 34: Các yếu tố ảnh hưởng tới sinh sản và điều khiển sinh sản ở sinh vật

Nội dung text: Bài giảng Khoa học tự nhiên 7 (Cánh diều) - Sinh học - Bài 34: Các yếu tố ảnh hưởng tới sinh sản và điều khiển sinh sản ở sinh vật

1. Câu hỏi 1. Theo dõi video sau về quá trình thụ tinh nhân tạo ở cá chép và trả lời câu hỏi sau: 1/ Quá trình thụ tinh nhân tạo ở cá chép có thể chịu ảnh hưởng của những yếu tố nào? 2/ Làm thế nào tạo được nhiều giống vật nuôi cây trồng mới, làm thế nào tạo được nhiều số lượng vật nuôi cây trồng mới một cách nhanh chóng? . .
2. Trên cơ sở khoa học của sinh sản hữu tính ở sinh vật, con người đã tạo nên nhiều giống vật nuôi và cây trồng theo ý muốn. Thực tế để điều khiển sinh sản ở sinh vật nhằm đảm bảo trong một lần sinh sản, số cá thể mới được sinh ra nhiều, con người đã nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật và điều hòa sinh sản.
3. Bài 34. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SINH SẢN VÀ ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT I – CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH SẢN Ở SINH VẬT II – ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT
4. Bài 34. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SINH SẢN VÀ ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT I. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH SẢN CỦA SINH VẬT NGHIÊN CỨU THÔNG TIN SGK: (?) Nêu các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật
5. HOẠT ĐỘNG NHÓM Nghiên cứu thông tin mục I SGK tr. 156 – tr. 158 để hoàn thành bảng sau: Bài tập 2. Các yếu tố ảnh hưởng tới sinh sản của sinh vật Nội dung Nhiệt Ánh Nước Chất dinh Di Hormone độ sáng dưỡng truyền Ảnh hưởng Ví dụ + Nhóm 1,3: Tìm hiểu về yếu tố nhiệt độ và ánh sáng + Nhóm 2, 5: Tìm hiểu về yếu tố nước và chất dinh dưỡng + Nhóm 4,6: Tìm hiểu về yếu tố di truyền và hoocmone
6. Nội dung Nhiệt độ Ánh sáng Nước Chất dinh dưỡng Di truyền Hormone Ảnh Ảnh hưởng Cường độ Nước và Các chất dinh Ảnh Điều hòa hưởng đến sự ra chiếu sáng và độ ẩm ảnh dưỡng ảnh hưởng sinh sản hoa, khả thời gian chiếu hưởng đến hưởng đến sự đến khả ở sinh sáng trong năng đẻ sự ra hoa, ra hoa, thụ năng ra vật ngày ảnh trứng, tỉ lệ hưởng đến ra phát tán phấn, quá trình hoa, kết giới tính hoa, đẻ trứng, quả, hạt, mang thai, quả, tỉ lệ của sinh sinh sản của bào tử năng suất đẻ sinh vật sinh vật trứng sản Ví dụ - Ở TV: cây - Ở TV: hoa - Ở TV: - Ở TV: Xoài, táo - Ở TV: ở - Ở TV: lúa lúc tạo đào, hoa măng cụt, cà ra hoa muộn khi cà chua đủ kích thích hạt do nhiệt cúc ra hoa chua ra ít nụ, thiếu lân. Cúc, 14 lá mới sự ra rễ, độ quá thấp trong điều ít hoa khi hồng ra hoa nhỏ, ra hoa nầy chồi thiếu nước. xấu khi thiếu đạm hạt sẽ bị lép kiện ánh sáng - Ở ĐV: ở - Ở ĐV: Hoa giấy ra - Ở ĐV: sinh yếu, ngày - Ở ĐV: thiếu lợn cỏ A quy định hoa khi khô ản của chuột ngắn dinh dưỡng ảnh Lưới đẻ 1- đặc điểm cằn nhắt trăng - Ở ĐV: Gà hưởng đến sự 2 lứa/năm giới tính diễn ra mạnh đẻ nhiều khi - Ở ĐV: sâu mang thai, thiếu trong khi như gà ở nhiệt độ tăng thời gian non ăn lá lúa vitaminA, E giảm ở mèo đẻ trống biết dưới 18 °C chiếu sáng đẻ nhiều khi năng suất đẻ 3-4 gáy độ ẩm cao trứng ở gà lứa/năm (90%)
7. Hình 34.1. Ảnh hưởng của nhiệt độ đến sinh sản ở một số sinh vật (?) Nêu ảnh hưởng của nhiệt độ đến sinh sản ở mỗi sinh vật trong hình
8. (?) Nhận xét ảnh hưởng của độ ẩm đến sinh sản của sâu ăn lá lúa → Độ ẩm càng cao thì tỉ lệ đẻ trứng càng cao và ngược lại
9. HOẠT ĐỘNG NHÓM 1. Một số cây chỉ ra hoa, tạo quả vào mùa đông hoặc mùa hè. Theo em sự ra hoa, tạo quả của cây đó chịu ảnh hưởng rõ rệt của yếu tố môi trường nào? 2. Nêu những điều kiện cần chú ý khi cung cấp chất dinh dưỡng cho vật nuôi đảm bảo hiệu quả sinh sản? 3. Lấy ví dụ ở địa phương em: a) Cây ra hoa một lần và cây ra hoa nhiều lần trong năm? b) Động vật đẻ ít con và động vật đẻ nhiều con trong một lứa?
10. Cây ra hoa, tạo quả mùa đông Cây ra hoa, tạo quả mùa hè 1Chịu. Mộtảnhsố câyhưởngchỉ rarõhoa,rệttạocủaquảánhvào mùayếu đôngtố nhiệthoặcđộmùa, ngoàihè. Theora emcũngsự chịura hoa,táctạođộngquả củatừ câycácđónhânchịutốảnhkhíhưởnghậurõkhácrệt củanhưyếuánhtố môisáng,trườngnướcnào?.
11. 2. Nêu những điều kiện cần chú ý khi cung cấp chất dinh dưỡng cho vật nuôi đảm bảo hiệu quả sinh sản? → Những điều kiện cần chú ý khi cung cấp chất dinh dưỡng cho vật nuôi đảm bảo hiệu quả sinh sản là đảm bảo đủ lượng, đủ chất, phù hợp với đặc điểm sinh trưởng và phát triển 3. a) Cây ra hoa một lần trong năm:chôm chôm, mai, nhãn, vải, bưởi, đào, Cây ra hoa nhiều lần trong năm:hoa giấy, đồng tiền, đu đủ, . b) Động vật đẻ ít con: bò, ngựa, trâu, . Động vật đẻ nhiều con: chó, chuột, lợn,
12. Bài 34. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SINH SẢN VÀ ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT I. Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật bao gồm: - Các yếu tố môi trường: Nhiệt độ, ánh sáng, nước, chất dinh dưỡng, - Yếu tố bên trong: Đặc điểm của loài, hoocmone sinh sản, II. Điều khiển sinh sản ở sinh vật
13. (?) Con người đã điều khiển sinh sản ở sinh vật bằng các biện pháp nào? Điều khiển sinh sản ở sinh vật Điều chỉnh yếu tố Sử dụng hoocmone môi trường nhân tạo
14. Hình 34.2. Điều chỉnh yếu tố môi trường nhằm điều khiển sinh sản ở một số sinh vật
15. HOẠT ĐỘNG NHÓM Quan sát và đọc chú thích hình 34.2 SGK tr.159 – Tr.160 để hoàn thành bảng sau: Bài tập 3. Điều khiển sinh sản ở sinh vật bằng điều chỉnh yếu tố môi trường Các yếu tố môi Ví dụ ở thực vật Ví dụ ở động vật trường .
16. Thắp đèn vào ban đêm cho cây thanh long ra nhiều Điều khiển ánh sáng cho hoa cúc nở sớm hoa hoặc ra hoa trái vụ → Ánh sáng, nhiệt độ Thắp đèn kéo dài thời gian chiếu sáng trong ngày làm cho gà có thể đẻ 2 trứng/ngày
17. Giảm lượng nước tưới để đất khô Phun nước (nước ấm hoặc nước hạn để quýt ra hoa đồng loạt lạnh) để điều khiển cây đào ra hoa → Độ ẩm, nước
18. Phun phân bón lá khi cây nhãn bắt đầu Phun phân bón lá cho cây cam trước ra hoa làm tăng năng suất quả nửa tháng làm cho quả chín đồng loạt → Chất dinh dưỡng Bổ sung chất khoáng (từ vỏ trứng, ốc, hến, ) để vịt tăng tỉ lệ đẻ trứng
19. Các yếu Ví dụ ở thực vật Ví dụ ở động vật tố môi trường - Thắp đèn vào ban đêm làm cho Thắp đèn kéo dài thời Ánh sáng, cây thanh long ra nhiều hoa hoặc gian chiếu sáng trong nhiệt độ ra hoa trái vụ ngày làm cho gà có - Điều khiển ánh sáng cho hoa cúc thể đẻ 2 trứng/ngày nở sớm - Giảm lượng nước tưới để đất khô Độ ẩm, hạn để quýt ra hoa đồng loạt nước - Phun nước (nước ấm hoặc nước lạnh để điều khiển cây đào ra hoa - Phun phân bón lá cho cây cam Chất dinh Bổ sung chất khoáng trước nửa tháng làm cho quả chín (từ vỏ trứng, ốc, dưỡng đồng loạt hến, ) để vịt tăng tỉ - Phun phân bón lá khi cây nhãn bắt lệ đẻ trứng đầu ra hoa làm tăng năng suất quả
20. Điều khiển sinh sản ở sinh vật Điều chỉnh yếu tố Sử dụng hoocmone môi trường nhân tạo (?) Quá trình sinh sản của sinh vật được điều hòa chủ yếu bởi yếu tố nào?
21. Hoạt động cá nhân, tìm hiểu thông tin SGK mục II.2 tr.160 trả lời câu hỏi: 1. Nêu vai trò của hormone nhân tạo trong điều khiển sinh sản ở sinh vật? 2. Nêu một số ví dụ về sử dụng hormone nhân tạo điều khiển sinh sản ở cây trồng, vật nuôi?
22. Bài 34. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SINH SẢN VÀ ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT I. Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật bao gồm: - Các yếu tố môi trường: Nhiệt độ, ánh sáng, nước, chất dinh dưỡng, - Yếu tố bên trong: Đặc điểm của loài, hoocmone sinh sản, II. Điều khiển sinh sản ở sinh vật - Quá trình sinh sản của sinh vật được điều hòa chủ yếu bởi các hoocmone - Con người sử dụng hoocmone và các kĩ thuật nhân giống để: + Điều khiển quá trình sinh sản ở thực vật như kích thích sự ra hoa sớm, tăng sự đậu quả, nhân nhanh giống cây, + Điều khiển sinh sản ở động vật theo hướng điều khiển số con, số trứng, giới tính.
23. VẬN DỤNG 1. Lấy thêm ví dụ về điều khiển sinh sản ở sinh vật bằng điều chỉnh các yếu tố môi trường có ở địa phương em? 2. Nêu những khó khăn và thuận lợi trong việc điều khiển sinh sản ở cây trồng bằng điều chỉnh các yếu tố môi trường khi trồng ngoài tự nhiên và trong nhà kính 3. Khi sử dụng các chất kích thích điều khiển sinh sản ở sinh vật cần lưu ý điều gì? Vì sao? 4. Có ý kiến cho rằng không nên sử dụng hormone nhân tạo điều khiển sinh sản ở động vật. Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?
24. LUYỆN TẬP Em hãy tóm tắt nội dung bài học dưới dạng sơ đồ tư duy vào vở ghi.